Soma Katliamı’ndaki sorumluluklarından yargılanamayan TKİ yöneticilerinin, Soma A.Ş. ile yapılan sözleşme üzerinden yargılanmalarının yolu açıldı
Soma Katliamı’ndaki sorumluluklarından yargılanamayan TKİ yöneticilerinin, Soma A.Ş. ile yapılan sözleşme üzerinden yargılanmalarının yolu açıldı
Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) ile Soma A.Ş. arasında yapılan sözleşme ile TKİ yöneticilerinin Soma Katliamı ile ilgili yargılanmasının yolu açıldı. “Görevi kötüye kullanmak” suçundan yargılanmayan kamu görevlileri, Soma aileleri avukatlarının suç duyurusu ve itirazları sonucunda “dolandırıcılık, edimin ifasına fesat karıştırma, zimmet” gibi suçlardan yargılanmalarının yolu açıldı.
Soma’daki katliamdan 36 gün sonra ve şirketin mal varlığı üzerindeki ihtiyati tedbir kararlarının uygulanmak üzere davalı TKİ’ye tebliğinden sonra, Soma A.Ş.’nin 18.06.2014 tarih ve M.2014.14 sayılı dilekçe ile TKİ Genel Müdürlüğü’ne başvurarak “Temlik Talebi”nde bulunduğu Sayıştay raporunda yer almıştı.
Soma A.Ş. bu başvurusu ile çıkaracağı kömüre karşılık alacağı “hakedişler”in Yapı Kredi Bankasından çekmiş olduğu kredi karşılığında devredilmesini istedi.
TKİ Olmayan hakedişilerin ödenmesine karar verdi!
TKİ İşletme Daire Başkanlığı da 24.06.2014 tarih ve 6039 sayılı yazı cevabı ile, Firma dilekçesindeki taleple ilgili olarak, kalan rezerv miktarı ve aylık program üretim miktarına göre hakediş tutarları hesaplandığını, söz konusu ocaklarda yapılan denetimler sonucu tespit edilen eksikliklerin giderilmesi ve firma tarafından tekrar kömür üretiminin başlanması durumunda, İş Programı doğrultusunda faaliyet göstermek kaydıyla yapılacak ilk hakedişten başlamak üzere 182 milyon liralık temlik işlemini onayladı.
Oysa o tarihte katliamın yaşandığı Eynez Ocağı’nın akıbeti belli değildi, Atabacası ve Işıklar Ocağı’nda ise üretim durdurulmuştu.
Ailelerin avukatlarından suç duyurusu
Soma Katliamı’ndan 36 gün sonra Soma A.Ş. “temlik (alacağın devri)” kararı alarak, katliamda yaşamlarını yitirenlerin ailelerinin açacağı tazminat davalarından kurtulmuştu. Asıl yüklenici konumundaki TKİ ile Soma AŞ arasında yapılan temlik sözleşmesi, TKİ’yi zarara uğrattı. Bu durum, Sayıştay tarafından açıkça tespit edildi.
Halkevleri Hukuk Daire avukatları “Türkiye’nin bu en büyük iş cinayeti sonrasında, olaydan sorumlu şirket ve TKİ yöneticilerinin, olayın sosyal-toplumsal sonuçlarını karşılama ve giderme çabası yerine, kendi karlarını, kişisel, kurumsal ve parasal çıkarlarını öne almaları, bunu da ölen işçilerin ailelerinin haklarını öteleyerek ve engelleyerek gerçekleştirmeleri, insanlık ve hukuk açısından utanç vericidir. Bu utanç verici çizginin adalet mercileri tarafından en güçlü biçimde mahkum edilmesi, ülkemizde hukuki, insani ve vicdani bir çizginin oluşturulması açısından kaçınılmaz bir gerekliliktir” diyerek suç duyurusunda bulunmuştu.
Suç duyurusu dilekçesinin tam metni için tıklayınız.
Savcılık suçu yok saydı
Avukatların TKİ yöneticileri ve Soma AŞ yöneticileri hakkında “dolandırıcılık, edimin ifasına fesat karıştırma, zimmet, görevi kötüye kullanma”dan açtığı davada Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı kovuşturmaya yer olmadığına kararı vermişti.
Savcılık kararında, TKİ Genel Müdürü ve yönetim kurulu üyeleriyle ilgili “görevi kötüye kullanma” suçuyla ilgili olarak “dilekçenin işleme konulmamasına”, yasal unsurlarının oluşmadığı sonucuna vardığı diğer suçlarla ilgili de tüm şüpheliler yönünden “kovuşturmaya yer olmadığına” karar vermişti.
Avukatlardan karara itiraz
Bunun üzerine avukatlar, “kovuşturmaya yer olmadığı”na dair karara ilişkin itirazlarını Ankara Sulh Ceza Hakimliği’ne sundu. “İşleme konulmama kararı” da kesin karar olduğu ve itiraz yolu öngörülmediği için Av. Sercan Aran, Av. Denizer Şanlı, Av. Aziz Aytaç ve Av. Seçil Ege Değerli Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu. Bu başvuru henüz sonuçlanmadı.
Kovuşturmaya yer olmadığına dair karara karşı yapılan itiraz dilekçesinin tam metni için tıklayınız.
Savcılık kararı kaldırıldı
Ankara 6. Sulh Ceza Hakimliği’nin, itiraza ilişkin kararı dün (24 Ocak) avukatlara tebliğ edildi. Kararda, avukatların itiraz dilekçesindeki hususlar kabul edilerek, “kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın kaldırılmasına” karar verildi.
Ankara 6. Sulh Ceza Hakimliği’nin kararının tam metni için tıklayınız.
TKİ görevlilerinin yargılanma yolu açıldı
Konuyla ilgili toplumsalhukuk olarak görüşlerine başvurduğumuz Av. Seçil Ege Değerli şu ifadelerde bulundu:
Bu aşamada, Biz bu usulsüz ve hukuka aykırı temlik işlemini, Soma İş Mahkemeleri’ndeki tazminat istemli davalardaki tedbir kararlarının uygulanıp uygulanmadığını konusundaki incelemelerimiz sırasında farkettik. Özellikle davalı Soma A.Ş.’nin TKİ’den olan hakedişleri üzerine konan tedbir talebinin Ziraat Bankası’ndaki hesapları üzerinde uygulanmadığını yaptığımız araştırmalarla öğrendik. Sonrasında şirketin henüz doğmamış ve ocaklarının da kapatılmış olması dolayısıyla gerçekleşemeyecek hakedişlerini usulsüz ve hukuka aykırı bir şekilde tazminat davalarımızı sonuçsuz bırakmak amacıyla Yapı Kredi Bankası’na temlik edildiğini öğrenerek şikayetçi olduk. Ardından savcılık şikayet dilekçemiz ile ilgili takipsizlik kararı verdi. Bu karar karşı yaptığımız itiraz neticesinde yaklaşık olarak şikayet tarihimizden bir yıl sonra lehimize karar verildi. Bu aşamadan sonra suç duyurumuzdaki şüpheliler ile ilgili görevi kötüye kullanma suçu dışındaki suçlar için kamu görevlileri yönünden soruşturma izni istemesini; bu kişilerin ve diğer tüm şüphelilerin ifadelerinin alınarak haklarında dava açılmasını bekliyoruz. Ayrıca ceza davasında yargılamanın başlaması bugüne kadar ulaşamadığımız belgelerin de dosya kapsamına alınması ile birlikte bu temlik işlemi hakkında hukuk mahkemelerinde tasarrufun iptali davası açacağız.
toplumsalhukuk