toplumsalhukuk olarak ülkemizdeki corona virüs salgını sonrası yargılama faaliyetleri yönünden taleplerimizi içerir bir açıklamamızı haber içeriğinden ulaşabilirsiniz
Corona virüs tüm dünyayı etkisi altına alırken, Türkiye’de vakıa sayısı her geçen gün artıyor. Vakıa sayısına paralel olarak önlemlerde her geçen gün sıkılaştırılırken toplumsalhukuk Adalet Bakanlığı’na, Sağlık Bakanlığı’na, Bakanlar Kurulu’na, HSK’ye, Türkiye Barolar Birliği’ne, Barolar’a, yargılama faaliyetlerinde alınması gereken önlemlere dair taleplerini sıraladı
Açıklamanın görseline ulaşmak için tıklayınız.
Adalet Bakanlığı’na, Sağlık Bakanlığı’na, Bakanlar Kurulu’na, HSK’ye, Türkiye Barolar Birliği’ne, Barolar’a, basına ve kamuoyuna,
Dünya Sağlık Örgütü, Corona Virüs (Covid-19) için 2 Mart 2020 tarihinde küresel risk seviyesini; “yüksekten”, “çok yüksek” seviyesine çıkarmış ve “Uluslararası Kamu Sağlığı Acil Durumu” ilan etmiştir. Yüksek seviyede bulaşıcı, aşısı ve ilacı bulunmayan bu virüs için derhal tedbir alınması gerekirken, hergün binlerce kişinin bulunduğu adliyeler ve yargı işleriyle ilgili alınacak tedbirler ise ancak 13.03.2020 tarihi itibariyle gündem olabilmiştir. İlan edilen tedbirlerin koordinasyonu konusunda sorunlar yaşanmakta, sürecin bundan sonra nasıl yürütüleceğine dair belirsizlikler bulunmaktadır.
Toplumsalhukuk olarak aşağıdaki tedbirlerin yetkili makamlarca derhal yerine getirilmesini talep ederiz.
1- Yargılama faaliyetlerinin ertelenmesi net bir şekilde düzenlenmelidir.
13.03.2020 tarihinde HSK tarafından, Sağlık Bakanlığı bünyesinde oluşturulan Koronavirüs Bilim Kurulu’nun önerileri kapsamında “Corona Virüsü hakkında alınacak tedbirler” yayınlanmıştır.[1]
Bu tedbirler kapsamında “yargılama faaliyetlerinin yürütülmesinde herhangi bir soruna sebebiyet vermemek amacıyla, tutuklu işlere yönelik soruşturma ve kovuşturmalar ile ivedi sayılacak diğer hususlar haricinde duruşma ve keşiflerin ertelenmesi ile gerekli görülen hâllerde SEGBİS uygulaması kullanılması hususunun mahkemelerce değerlendirilmesine, mezkûr Kurulun önerileri doğrultusunda yeni tedbirlerin hayata geçirilmesi için gerekli dikkat ve özenin gösterilmesi, keyfiyetin merkez ve mülhakat adliyelerinde görev yapan tüm hâkim ve Cumhuriyet savcılarına duyurulmasına” karar verilmiştir.
HSK’nın yargılama faaliyetlerinin yürütülmesiyle ilgili kararı bugün itibariyle ülke genelinde pek çok belirsizliğe neden olmuş, kimi illerde adli yargı komisyonları doğrudan tüm mahkemeler açısından erteleme kararları alırken[2], çoğunlukla mahkemeler kendi kararlarını açıklamakta ve duruşmaların görülmesi ile ilgili pek çok belirsizlik yaşanmaktadır.
Adalet Bakanı tarafından, TBB Başkanı Metin Feyzioğlu’nun da katıldığı basın açıklamasında da yargılama faaliyetlerine ilişkin kararların mahkemelerin takdirinde olduğu belirtilmiştir. 16.03.2020 tarihli basın toplantısından anlaşılan belirsizliğin çözümü noktasında Adalet Bakanlığı’nın veya TBB Başkanının bir çabası bulunmamaktadır.
2- Adliye stajı aşamasında olan stajyer avukatların imza yükümlülükleri hakkındaki belirsizlik giderilmelidir.
Stajyer avukatların adliye stajlarının sürdürülmesi, imza yükümlülüklerine ilişkin belirsizlikler de devam etmektedir. İnsanların dolaşmalarının engellenmesi ve virüs’ün yayılmasının engellenmesi amacıyla idari izin uygulamasına gidilirken, stajyer avukatların adliyelere gelmesine neden olan imza yükümlülükleri ile ilgili düzenleme yapılmalıdır.
3- Özel şirket işçisi olarak istihdam edilen yargı emekçilerinin idari izin kullanımı konusundaki belirsizlik giderilmelidir.
Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı’nın 13.03.2020 tarihli idari izin konulu yazısıyla “Sağlık Bakanlığı bünyesindeki Koronavirüs Bilim Kurulu’nun mezkur hastalığın ülkemizde yayılımının önlenmesine dair tavsiyesi uyarınca” kamu emekçileri açısından, dezavantajlı grupların 16 Mart 2020 tarihinden itibaren on iki gün idari izinli sayılmasına karar verilmiştir[3].
Hakimler Savcılar Kurulu’nun “idari izin” konulu yazısıyla da Cumhurbaşkanlığı’nın ilgili yazısıyla aynı doğrultuda hâkim ve savcıların idari izin konusu düzenlenmiştir.
Hakimler, savcılar ve 657 sayılı DMK kapsamında çalışan diğer yargı emekçilerinin idari izinleri ile ilgili düzenleme yapılırken; adliyelerde özel şirket işçisi statüsünde istihdam edilen personelin izinleri ile ilgili düzenleme yapılmaması da temel bir eksiklik olarak karşımızda durmaktadır.
4- Adliyeler dezenfekte edilmelidir.
Adliyelerin fiziksel yapısının adil yargılanma hakkını ve sağlık hakkını güvence altına alacak şekilde düzenlenmesi bugüne kadar hep gündem olmuşsa da bu sefer “yaşamsal” bir gereklilik olarak karşımıza çıkmıştır.
Yapısal çözüm önerileri sonra tartışılmak üzere, adliye binalarının düzenli olarak dezenfekte edilmesi acil bir zorunluluktur.
Sonuç olarak Coronavirüs tehdidi karşısında acil olarak yapılması gereken planlamalar Adalet Bakanlığı, HSK, TBB ve Baroların önünde bir görev olarak durmaktadır:
1- Tutuklu ve ivedi işler dışında duruşmaların ertelenmesi kararları ivedilikle alınmalı, avukatların mazeret sunmasına gerek kalmayacak şekilde duruşmalar ertelenmeli, duruşmaların ertelenmesi yönünde karar almayan mahkemeler avukatların sunduğu mazeretler doğrultusunda karar vermeli, yoklukta hak düşürücü işlem tesis etmemelidir.
2- Adliye stajı aşamasında olan stajyer avukatların imza yükümlülükleri hakkındaki belirsizlik giderilmelidir.
3- Özel şirket işçisi olarak istihdam edilen yargı emekçilerinin idari izin kullanımı konusundaki belirsizlik giderilmelidir. Dezavantajlı gruplar arasında yer alan yargı emekçileri, memur, işçi ayrımı yapılmaksızın ücretli idari izinli sayılmalıdır.
4- Adliye binalarının düzenli olarak dezenfekte edilmesi sağlanmalıdır.
5- Başta Sağlık Bakanlığı olmak üzere tüm kamu kurumları, halkın hızlı, doğru ve tam olarak bilgilendirmesini sağlamalı ve bu bilgiler doğrultusunda yargı alanında alınacak tedbirler Baroların, adliyelerde örgütlü sendikaların katılımıyla kararlaştırılmalıdır. 16.03.2020
toplumsalhukuk
[1] http://www.hsk.gov.tr/Eklentiler/Dosyalar/9f6c2e63-c49b-4f31-b811-cdc82e402cb0.pdf
[2] Adana, Mersin, Karabük, Sakarya Adalet Komisyon başkanları tarafından tutuklu ve ivedi işler dışında duruşmaların, belirli sürelerde ertelenmesine, karar verilmiştir.
[3] http://www.giresun.gov.tr/202037-cumhurbaskanligi-idari-isler-baskanliginin-idari-izin-talimati