Basın açıklaması yaptıkları için disiplin cezası alan üniversitelilerin açtıkları iptal davasında Ankara Bölge İdare Mahkemesi basın açıklaması yapmanın ifade özgürlüğü olduğu bu sebeple disiplin cezası verilemeyeceğine karar verdi
Eskişehir’de Anadolu Üniversitesi öğrencilerinin etkinliklerinin iptal edilmesini protesto etmek için yaptıkları basın açıklaması sonrası verilen disiplin cezasının iptali işlemini istinaf talebiyle Ankara Bölge İdare Mahkemesi’ne taşıyan üniversite yönetiminin talepleri basın açıklaması yapmanın ifade özgürlüğü olduğu bu sebeple de öğrencilere ceza verilemeyeceği gerekçesiyle reddedildi
Eskişehir Anadolu Üniversitesi öğrencileri 2015 yılı Kasım ayında yapmak istedikleri “Eskişehir’de Geleceğin Sektörleri ve Türkiye Almanya İşbirliği Havacılık ve Raylı Sistemler” konulu toplantı düzenlemek istemişti. Üniversite yönetimince “güvenlik gerekçesiyle” toplantı iptal edilmiş ve üniversitelilerin okul dışına çıkarılmıştı. Bu durumu basın açıklaması yaparak protesto eden üniversitelilere disiplin soruşturması açan üniversite yönetimi öğrencilere 1 ay uzaklaştırma cezası vermişti.
Kendisine verilen disiplin cezasının iptali talebiyle Eskişehir İdare Mahkemesi’ne avukatı Fatma Girgin aracılığı ile iptal talepli dava açan Sosyoloji Bölümü öğrenci Soner Türkyılmaz’ın talebi idare mahkemesince bir aylık süre zarfında soruşturmacı atanmadığı ve disiplin soruşturmasına bir aylık sürenin sonunda başlandığı belirtilerek usulden iptal edilmişti.
İptal kararı üzerine istinaf başvurusunda bulunan Anadolu Üniversitesi Rektörlüğü’nün istinaf başvurusunu değerlendiren Ankara Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesi yerel mahkemenin usulden iptal gerekçesini yerinde görmeyerek kaldırdı ve söz konusu protestonun ifade hürriyeti kapsamında kaldığını belirterek esasten disiplin cezasının iptaline karar verdi.
Bölge İdare Mahkemesi: İfade özgürlüğü sınırlarını aşmayan protesto olayı, izinsiz toplantı kapsamında değerlendirilemez
Ankara Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesi’nin gerekçeli kararında şu ifadelere yer verildi:
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin (AİHS) uygulanmasını denetlemek üzere sözleşmeye eklenen ve ülkemizin de imzaladığı 11 inci protokol ile kurulan ve doğrudan yargı yetkisini kabul ettiğimiz “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi”nin; Sözleşme hükümlerinin koruduğu özgürlüklerin niteliği, unsurları ve sınırlanmasına yönelik taraf ülkelerle ilgili alınan pek çok kararında, gerek Anayasa hükümleri gerekse sözleşme hükümlerinin koşut düzenlemelerinin temel amacının, demokratik toplumun “çoğulculuk, katılımcılık ve açıklık” ilkelerinin hayata geçirilmesinin sağlanması olduğu vurgulanmaktadır.
Bu bağlamda, ifade özgürlüğü, demokratik toplumun zorunlu temellerinden ve toplumun ilerlemesi ile bireyin özgüveni için gerekli temel koşullardan birini oluşturmaktadır. İfade özgürlüğü bağımsız bir özgürlük alanı olmakla birlikte, aynı zamanda “toplantı özgürlüğünün” de bir unsurudur. Buna göre, özellikle ifade özgürlüğüne ve toplantı özgürlüğüne müdahalelerin; bu özgürlüklerin sınırlanmasının sınırının belirlendiği anayasal hükümlere ve AİHS’nin 10’uncu ve 11’inci maddelerinin 2’nci fıkralarına aykırı olmaması gerekecektir. Nihayet, müdahalenin; çoğulculuk, hoşgörü ve katılımcılığı amaçlayan demokratik bir toplumda gerekli olup olmadığı öncelikle irdelenmeli ve yapılacak müdahale de, ifade özgürlüğünün ve toplantı özgürlüğünün kendisine yönelik değil, ancak bunların kullanılma biçimlerine yönelik olmalıdır.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, pek çok kararında, bildirim yapılmamasının ilgili makamlara müdahele yetkisi vermediğini, toplantı ve gösteri özgürlüğünün ancak şiddete başvurulması durumunda sınırlanabileceğini, bildirim yapılmamış olsa bile, güvenlik güçlerinin barışçı bir gösteriyi zor kullanarak dağıtmasının toplantı ve gösteri özgürlüğünün ihlali olacağını kabul etmekte, “Ezelin/Fransa” kararında da, eylemcilerin bazılarının şiddete başvurmalarının, şiddete karışmayan eylemcilerin toplantı ve gösteri özgürlüğünün engellenmesi için bir gerekçe oluşturmayacağını ifade etmektedir.
Yukarıda belirtilen toplantı ve ifade özgürlüğü sınırlarını aşmayan protesto olayı, izinsiz toplantı kapsamında değerlendirilerek ceza verilmesine konu olamaz
toplumsalhukuk